Kanser hastalarında kullanılan kemoterapi ve radyasyon tedavisi her ne kadar iyileştirici olsa da vücutta bazı yan etkilere sebep olabilmektedir. Bu yan etkilerden birisi de mukozit hastalığıdır. Ağız içini kaplayan dokularda meydana gelen iltihaplanmaları tanımlayan bu rahatsızlık oldukça ağrılı bir süreçtir. Bu da kişinin günlük rutinlerini yerine getirmesine engel olur.
Mukozit hastalığı kemoterapi alan bireylerin yaklaşık %40’ında görülür. Özellikle baş, boyun ve ağız kanseri vakalarının neredeyse tamamında bu duruma rastlanır. Çünkü kemoterapi vücuttaki hem kötü hücrelere hem de sağlıklı hücrelere müdahale eder. Bu da yan etkilerin yaşanmasını kaçınılmaz kılar. Bu müdahale ağız içerisindeki hücrelere olduğundaysa hücreler, enfeksiyona karşı savunmasız hale gelir. Böylece mukozit ortaya çıkar. Fakat bazen sadece bağışıklık sistemi çok zayıflamış bireylerde de bu rahatsızlığa rastlanabilir.
Mukozit Belirtileri
Mukozit hastalığı sıklıkla kemoterapi tedavisine başladıktan sonra 5-10 gün içinde ortaya çıkar. Bu da bazı belirtileri beraberinde getirir. Bu belirtiler şunlardır:
- Ağız içinde kızarıklık, şişlik veya sebepsiz bir ağrı
- Ağız içerisinde ortaya çıkan nedeni olmayan kanamalar
- Ağız mukusunun artması ve tükürüğün kalınlaşması
- Ağızda içi beyaz irin dolu lekelerin çıkması
- Ağız ülseri veya ağız lezyonu olarak da bilinen yaralar
Mukozit rahatsızlığı diş eti, dil gibi birçok bölgeyi etkileyebilir. Meydana gelen bu problemler kişinin yemek yemesini, yutma refleksini ve konuşmasını zorlaştırır. Aynı zamanda yiyecek ya da içeceklerin intolerans edilmemesi sorununa yol açabilir. Bu da yetersiz beslenmeye ve sürekli sıvı kaybına sebep olur.
Mukozit Hastalığı Tedavisi
Kanser tedavisine başlamadan ya da bağışıklık sisteminin zayıflaması ile sonuçlanabilecek herhangi bir işleme geçilmeden önce mutlaka diş hekimlerine danışılmalıdır. Diş hekiminin planlayacağı süreç sayesinde bu rahatsızlığın önlenebilir veya belirtileri hafifletilebilir. Eğer kemoterapi öncesinde böyle bir girişim olmadıysa, belirtiler ortaya çıktıktan sonra da hekimin yardımına başvurulabilir. Böylece çeşitli tedavi yöntemleri sayesinde hastalık ortadan kaldırılır.
Mukozit Hastalığı İçin Evde Ne Yapılabilir?
Mukozitin sebep olduğu semptomları gidermek veya hafifletmek için evde uygulanabilecek birkaç yöntem vardır. Bu yöntemler şunlardır:
- Kemoterapi sonrasında buz parçaları veya dondurulmuş meyveler yalanarak ağız içindeki dokunun korunmasına yardımcı olunabilir
- Tuzlu su ile gargara yapmak semptomları azaltmayı sağlar.
- Baharatlı, tuzlu, asitli, kafeinli, kuru ya da sıcak yiyecekleri tüketmek ağızda tahribata sebep olabilir. Bu nedenle bu tarz gıdaları tüketmemek en doğrusudur.
- Bu dönemlerde sıvı alımı büyük önem taşır. Normal zamandakinden daha fazla sıvı almak gerekir.
- Tütün ürünleri ve alkol hem genel sağlık hem de ağız sağlığı için büyük bir tehlikedir. Bundan dolayı bu ürünleri tüketmeyi bırakmak, mukozitin etkilerini azaltmada atılacak büyük bir adımdır.
Bu Yazı İlginizi Çekebilir: Inley Dolgu Nedir? Onley Dolgu Nedir?
